.
Τα «κρουστικά κύματα» (shock waves) δημιουργούνται όταν ένα αντικείμενο ταξιδεύει μέσα σε ένα ρευστό (υγρό ή αέριο), με ταχύτητα μεγαλύτερη από την ταχύτητα του ήχου σε αυτό το μέσο. Η απότομη επιτάχυνση έχει ως αποτέλεσμα την απότομη συμπίεση του ρευστού, δημιουργώντας μια στενή περιοχή, όπου η πίεση, η θερμοκρασία και η πυκνότητα αλλάζουν δραστικά.
.
Ένα κρουστικό κύμα είναι μια «ασυνέχεια» που κινείται μέσα στο ρευστό. Σε αντίθεση με τα συνηθισμένα ηχητικά κύματα, τα οποία είναι ομαλές ταλαντώσεις της πίεσης, τα κρουστικά κύματα χαρακτηρίζονται από μια σχεδόν στιγμιαία αλλαγή στις ιδιότητες του ρευστού. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ηχητική έκρηξη ενός υπερηχητικού αεροσκάφους (sonic boom) ή η καταστροφική δύναμη μιας έκρηξης μπορεί να είναι τόσο έντονη.
.
Η μαθηματική περιγραφή των κρουστικών κυμάτων έχει τις ρίζες της στη Δυναμική των Ρευστών και τη Θερμοδυναμική. Οι εξισώσεις που τα διέπουν, γνωστές ως εξισώσεις Euler, περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο οι ιδιότητες του ρευστού μεταβάλλονται κατά μήκος της κρούσης. Η επίλυση αυτών των εξισώσεων απαιτεί εξειδικευμένες τεχνικές λόγω της ασυνεχούς φύσης του κρουστικού κύματος.
.
Τα κρουστικά κύματα δεν περιορίζονται σε ανθρωπογενή γεγονότα όπως η υπερηχητική πτήση ή οι εκρήξεις. Είναι παρόντα σε φυσικά φαινόμενα όπως οι υπερκαινοφανείς (supernovae), οι εκρηκτικοί θάνατοι των άστρων. Σε αυτά τα κατακλυσμιαία γεγονότα, τα κρουστικά κύματα διαδίδονται στο διάστημα, διασκορπίζοντας νέα χημικά στοιχεία και ενέργεια.
.
Η κατανόηση των κρουστικών κυμάτων είναι σημαντική για διάφορες εφαρμογές. Στη Μηχανική, συνυπολογίζονται στο σχεδιασμό υπερηχητικών αεροσκαφών και πυραύλων. Στην Ιατρική, τα εστιασμένα κρουστικά κύματα χρησιμοποιούνται για τη διάσπαση των λίθων στα νεφρά.
.
Συνοπτικά, τα κρουστικά κύματα είναι πολύπλοκες, ταχέως κινούμενες περιοχές συμπιεσμένου ρευστού που εμφανίζονται όταν ένα αντικείμενο υπερβαίνει την ταχύτητα του ήχου. Η μελέτη τους ενσωματώνει έννοιες από διάφορους επιστημονικούς κλάδους και έχει εφαρμογές που κυμαίνονται από την Αεροναυπηγική έως τις Ιατρικές θεραπείες.